Powrót do zdrowia bywa procesem czasochłonnym, wymagającym od pacjenta ogromnego zaangażowania. Niektóre ćwiczenia i zabiegi fizykoterapeutyczne są wyjątkowo męczące, a brak szybko odczuwalnej poprawy może być przyczyną frustracji. Dlatego ważne jest, by rehabilitacja chorego wspierana była ze strony jego najbliższych.
To jednak nie zawsze wydaje się możliwe. Wyjeżdżając na wielotygodniowe turnusy rehabilitacyjne, pacjenci zmuszani są rozstać się z rodziną. Współczesna medycyna dostrzegła ten problem i dlatego coraz więcej ośrodków decyduje się wspierać powracających do zdrowia, umożliwiając wspólny pobyt z osobą towarzyszącą.
Dobrze zorganizowana, nowoczesna klinika rehabilitacyjna powinna dysponować salami o standardzie przypominającym dwu lub trzygwiazdkowy hotel. Odpowiednio obszerne pokoje wyposażone w aneksy kuchenne i łazienki, a także sprzęt RTV i łącza internetowe, pozwalają poczuć się jak w domu pacjentowi i jego bliskim. Sprzyja to nie tylko bardziej efektywnej rehabilitacji ale także znacząco skraca jej czas trwania. Ponadto przez cały okres pobytu w ośrodku pacjenci mogą pozostawać aktywni w życiu osobistym a często również zawodowym.
Pod troskliwą opieką
Niemal każdy pacjent powracający do zdrowia życzy sobie, by rehabilitacja przyniosła szybkie i wymierne rezultaty. Niestety, nie zawsze jest to możliwe. Bywa, że przywrócenie całkowitej sprawności nie wchodzi w rachubę. Wtedy pozostaje trudna praca nad zaadoptowaniem do nowych warunków życia.
Istotne, by pacjent otoczony został troskliwą opieką kompetentnej kadry rehabilitantów i lekarzy. Nie chodzi tylko o ludzi dysponujących wysokimi kwalifikacjami, ale również o specyficznych predyspozycjach osobowościowych, pozwalających na łatwą komunikację. Osoba doznająca fizycznego cierpienia liczy bowiem na współodczuwanie ludzi w najbliższym otoczeniu. Z drugiej strony doświadczeni rehabilitanci zdają sobie sprawę, że nie mogą nadmiernie angażować się w sprawy swoich podopiecznych, a już na pewno ich wyręczać.
Eksperci medyczni są zgodni, że nowoczesna klinika rehabilitacyjna musi bazować na wysokiej klasy specjalistach, posiadających właściwe doświadczenie w pracy z pacjentami. Tylko to gwarantuje odpowiednie rezultaty rehabilitacji.
Organizowane w takich ośrodkach turnusy rehabilitacyjne powinny bazować na indywidualnej pracy terapeutów z rekonwalescentami, która odznacza się największą skutecznością.
Recepta w kwalifikacjach
Sukces większości prywatnych przedsiębiorstw to w głównej mierze zasługa kompetencji i zaangażowania kadry pracowniczej. Nie inaczej jest w przypadku firmy sektora usług medycznych, w tym także rehabilitacyjnych.
Niedoświadczony i niewykwalifikowany personel w takich placówkach to dla jego pacjentów realne zagrożenie. Niemal każda renomowana klinika rehabilitacyjna stawia wyłącznie na pracowników z doświadczeniem, legitymujących się odpowiednim wykształceniem i ukończonymi kursami.
Zatrudnieni w cieszących się największym uznaniem lecznicach specjaliści to zwykle elita terapeutów, której pozazdrościć mogą konkurencyjne placówki.
Inwestowanie w ludzi, sprzęt medyczny oraz odpowiednie warunki lokalowe jest opłacalne. Dobrze funkcjonujące ośrodki potrafią na siebie zarabiać organizując wysokodochodowe turnusy rehabilitacyjne. Warunkiem zainteresowania ze strony pacjentów jest jednak w pełni profesjonalne podejście i bardzo wysoka jakość usług. Rekonwalescentom powracającym do zdrowia zależy na tym, by rehabilitacja pomogła im możliwie szybko powrócić do sprawności sprzed wypadku czy choroby, a jeśli z jakiś powodów nie jest to możliwe, przynajmniej znacząco poprawiła aktualną sprawność ruchową.
Specjaliści na wezwanie
Szybkość powrotu do pełnej sprawności uzależniona jest nie tylko od pracy włożonej przez terapeutów i rekonwalescentów, wyjeżdżających na turnusy rehabilitacyjne. Równie ważny okazuje się systematyczny nadzór ze strony lekarzy-specjalistów. Mogą oni wspomagać proces rehabilitacji środkami farmakologicznymi, ale także zlecać dodatkowe ćwiczenia i zabiegi.
Liczące się ośrodki rehabilitacyjne w kraju stale współpracują z całymi zespołami lekarzy, którzy na bieżąco kontrolują stan zdrowia pacjentów.
W wielu przypadkach ważną rolę w takich teamach odgrywa logopeda. Może on wzbogacać proces terapeutyczny dodatkowymi zajęciami związanymi z przywracaniem sprawności posługiwania się mową.
Niemal każda licząca się klinika rehabilitacyjna stara się dostosowywać swoją ofertę do oczekiwań pacjentów. Stąd też stale poszerzające się grono konsultantów, służących swoją wiedzą i doświadczeniem w procesie powrotu chorego do zdrowia.
Rehabilitacja oparta na współpracy specjalistów z wielu dziedzin medycyny, psychologii a nawet pedagogiki przynosi znakomite rezultaty, pozwalając w znaczący sposób skrócić okres powrotu do zdrowia i poprawić jakość funkcjonowania pacjenta.
Co najmniej 4 godziny dziennie
Ile powinna trwać codzienna dawka zajęć rehabilitacyjnych dla pacjentów dochodzących do zdrowia po wypadkach komunikacyjnych? Z badań medycznych wynika, że około 4-5 godzin dziennie. Na taki wymiar czasowy zajęć z zakresu rehabilitacji funkcjonalnej, fizykoterapii a także konsultacji specjalistycznych mogą zazwyczaj liczyć pacjenci przyjeżdżający na turnusy rehabilitacyjne.
Pierwsze efekty, jeżeli czas poświęcony na rehabilitację został dobrze wykorzystany przez pacjenta i opiekujący się nim personel, przychodzą zwykle po kilku tygodniach.
Z reguły lepsze wyniki osiągane są w toku indywidualnego procesu rekonwalescencji. Najlepiej jeśli takie zajęcia odbywają się w odrębnym pomieszczeniu. Dzięki temu unika się wielu krępujących sytuacji, kiedy pacjent zmuszony zostaje obnażyć przed obcymi osobami swoją ułomność. Istotne więc, by klinika rehabilitacyjna dysponowała większą liczbą gabinetów do terapii, a na ich wyposażeniu znajdowały się między innymi stoły terapeutyczne sterowane elektrycznie i poręcze do nauki chodu.
Rzecz jasna nie wszyscy pacjenci korzystający z usług rehabilitantów muszą być kwaterowani na miejscu. Wiele osób woli dojeżdżać na zabiegi. Nie znaczy to jednak, że taka rehabilitacja jest mniej skuteczna. Trzeba jednak mieć na uwadze, że terapeuci mają wówczas mniejszą kontrolę nad tym, co ich podopieczni robią w domu. Tymczasem nadmiar ćwiczeń może być równie szkodliwy dla procesu odzyskiwania sprawności jak ich brak.
Diagnoza to podstawa
Skuteczność metod rehabilitacji zależy w pierwszej kolejności od prawidłowo postawionej diagnozy medycznej. Jak się okazuje, nie wszyscy pacjenci zgłaszający się na turnusy rehabilitacyjne, zostali wcześniej dokładnie zdiagnozowani. Zdarza się, że lekarze spychają obowiązek precyzyjnej diagnostyki na terapeutów. Ci ostatni z reguły poświęcają swoim podopiecznym więcej czasu i łatwiej mogą zauważyć niepokojące objawy. Nie zmienia to jednak faktu, że błędnie lub pobieżnie postawiona diagnoza może przynieść wiele szkód.
Idealnym wprost rozwiązaniem jest jeśli poza salami ćwiczeń klinika rehabilitacyjna dysponuje własnym centrum diagnostycznym a także pracownią protetyczno-ortotyczną oraz gabinetami neurologiczny i logodpedycznym. Takie kompleksowe rozwiązanie pozwala na w pełni profesjonalne podejście do pacjenta, począwszy od etapu diagnozy, poprzez rehabilitację, a na zapewnieniu sprzętu medycznego do prywatnego użytku skończywszy. Każdy chory powracający do zdrowia w tak zorganizowanej placówce może być poddawany szczegółowej diagnozie pod kątem psychoruchowym, a następnie na bieżąco oceniany w celu określenia postępów, jakie przynosi rehabilitacja.
Jak opiekować się rekonwalescentem?
Nowatorskie podejście do rehabilitacji pacjentów po urazach narządów ruchu to między innymi praca z ich najbliższymi. Klinika rehabilitacyjna to doskonałe miejsce do edukowania członków rodzin osób trwale poszkodowanych w wypadkach komunikacyjnych o tym jak pomagać niepełnosprawnym w ich codziennym życiu.
Organizowane w placówkach medycznych kursy prowadzone przez doświadczonych terapeutów i psychologów spotykają się zwykle ze sporym zainteresowaniem. Większość krewnych pacjenta, który jeszcze do niedawna cieszył się doskonałym zdrowiem, nie ma pojęcia jak zachowywać się w nowej sytuacji kontaktu z kimś o ograniczonej sprawności.
Personel ośrodka uczy jak pomagać w zwykłych czynnościach a przy tym nie ograniczać samodzielności pacjenta. Rehabilitacja w trudnych przypadkach, kiedy nie ma szans na odzyskanie pełni zdrowia, wymaga bowiem rozwoju umiejętności radzenia sobie osoby niepełnosprawnej.
Na razie tylko niektóre placówki zdecydowały się wprowadzić takie szkolenia, jako element zajęć dla osób towarzyszących poszkodowanym rozpoczynającym turnusy rehabilitacyjne. Jest jednak spora szansa, że niedługo kursu opieki nad niepełnosprawnymi staną się powszechnie obowiązującym standardem.
Odzyskać pewność siebie
Skutkiem wypadków komunikacyjnych bardzo często okazują się nie tylko urazy fizyczne. Wielu poszkodowanych uskarża się na zachwianą równowagę psychiczną. Ich właściwa rehabilitacja musi więc uwzględniać zajęcia z psychologiem.
Obecnie niemal każda szanująca się klinika rehabilitacyjna praktykuje psychoterapię jako element kompleksowej opieki nad pacjentami. Współpraca z doświadczonymi psychologami klinicznymi przynosi znakomite rezultaty.
Turnusy rehabilitacyjne z zagwarantowaną stałą opieką psychologiczną cieszą się rosnącym zainteresowaniem. Pacjenci coraz częściej też szukają ośrodków, w których taka forma pomocy funkcjonuje.
Poszkodowani, którzy odzyskują poczucie własnej wartości i wiarę w siebie, zdecydowanie chętniej angażują się w ćwiczenia. Tym samym zwiększają swoją szansę na szybki powrót do pełnej sprawności lub przynajmniej znaczną poprawę jakości funkcjonowania.
Medycyna zna wiele przypadków, w których stan zdrowia chorego poprawiał się wraz z jego samopoczuciem. W renomowanych placówkach nie bagatelizuje się więc związków pomiędzy ciałem i umysłem u osób dochodzących do siebie po wypadkach.
Nowe życie po wypadku
Schemat jest zwykle bardzo podobny. Ktoś wiódł aktywne życie osobiste i zawodowe. Cieszył się znakomitym zdrowiem, uprawiał sport, miał różnego rodzaju plany. Niespodziewanie wydarzył się wypadek, który całkowicie odmienić świat poszkodowanego.
Historia większości pacjentów, którzy trafiających na oddziały rehabilitacyjne obfituje w wydarzenia bolesne i dramatyczne. Personel placówek stara się przekonać poszkodowanych, że wypadek czy choroba nie przekreśliły ich życia a jedynie zmieniły jego bieg.
Kilkutygodniowe turnusy rehabilitacyjne pomagają w poprawie sprawności psychoruchowej i polepszeniu jakości codziennego funkcjonowania. Dla wielu osób są też wyśmienitą okazją, by zastanowić się nad przyszłością, ułożyć plan działań, wprowadzić zmiany…
Klinika rehabilitacyjna jest więc często miejscem, w którym wielu pacjentów decyduje się rozpocząć nowy etap życia. Korzystając z pomocy terapeutów i psychologa mogą na nowo zdefiniować swoje cele, poznać mocne i słabe strony, a często lepiej zrozumieć siebie. Nawet rehabilitacja nie doprowadzi rekonwalescentów do dawnej sprawności, ich dalsza działalność społeczna czy zawodowa wcale nie musi być upośledzona.
Pierwszy krok
Przełomowym wydarzeniem w rehabilitacji pacjentów z urazami dolnych kończyn jest moment, w którym powracający do zdrowia, po wielu miesiącach spędzonych w szpitalnym łóżku i na wózku inwalidzkim, o własnych siłach wstają i robią swój pierwszy krok.
Klinika rehabilitacyjna to miejsce, w którym takie cuda zdarzają się niemal codziennie. Za każdym razem jednak terapeuci i lekarze przeżywają sukces pacjenta razem z nim. Pierwszy krok zrobiony o własnych siłach to oczywisty dowód, że rehabilitacja przebiega we właściwym kierunku, a tygodnie żmudnych ćwiczeń przynoszą efekty.
Bardzo często trzeba wtedy wręcz studzić zapał odzyskujących sprawność, którzy najchętniej od razu wybraliby się na spacer po krakowskim Starym Mieście. Doświadczeni terapeuci znają jednak ryzyko i w porę potrafią zareagować. Zbyt forsowny trening i przecenienie własnych możliwości mogą bowiem nie tylko spowolnić proces rehabilitacji ale wręcz zniweczyć jego rezultaty.
Ważne też, by pacjentów nauczyć systematyczności i dokładności w ćwiczeniach. Sześciotygodniowe turnusy rehabilitacyjne są często niewystarczające do osiągnięcia oczekiwanego stanu. Rekonwalescenci muszą więc w przerwach pomiędzy kolejnymi pobytami w ośrodku dbać o właściwy, nieforsowny trening.